Ιεράπετρα – Μάλες – Πάνω Σύμη Δείτε όλες τις διαδρομές
Δυτικά από το αρχαίο οικισμό των Γουρνιών βρίσκεται η Μονή Παναγίας Φανερωμένης και λίγο νοτιότερα στην περιοχή Άσσαρη ο τοιχογραφημένος ναός του Αγίου Γεωργίου. Στο γραφικό χωριό Καβούσι θα επισκεφτούμε τους τοιχογραφημένους ναούς του Αγίου Γεωργίου, Αγίων Αποστόλων καί Ζωοδόχου Πηγής που βρίσκονται εντός του οικισμού και στην ευρύτερη περιοχή του χωριού το ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ενώ στους μικρούς οικισμούς Αυγό και Θόλος μπορούμε να επισκεφτούμε τους ναούς της Αγίας Ειρήνης και Αγίου Αντωνίου αντίστοιχα.
Στην Επισκοπή βρίσκονται οι Ναοί Αγίου Γεωργίου και Αγίου Χαραλάμπους και στην πόλη της Ιεράπετρας ο Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Γεωργίου, οι Ναοί Μεταμορφώσεως Σωτήρος, Αγίου Χαραλάμπους και Αγίου Νικολάου καθώς και οι Μονές Αγίων Πάντων Αγιασμένου και Αναστάσεως του Κυρίου και Άξιον Εστί.
Στο χωριό Καπίστρι ή Άγιος Γεώργιος, μπορούμε να επισκεφτούμε τους τοιχογραφημένους Ναούς Κάτω Άη–Γιώργη, Παναγίας, Αγίου Μάμα και Παναγίας Κεραγραμμένης.
Στους Μεσσελέρους θα επισκεφτούμε τους Ναούς Τιμίου Προδρόμου, Αγίου Γεωργίου και Αγίας Μαρίνας και στην συνέχεια ανατολικά του οικισμού την Μονή Βρυωμένης με τοιχογραφημένο Καθολικό.
Στον παραδοσιακό οικισμό Ανατολή βρίσκονται οι Ναοί των Αγίων Πάντων (με ενδιαφέρουσα συλλογή εικόνων), Κάτω Παναγίας και οι Μονές Κάτω Καρκασίων, Πάνω Καρκασίων καί Παναγίας Βαγιωνέας.
Συνεχίζοντας την διαδρομή προς τις Μάλες θα συναντήσουμε την Μονή Εξακουστής. Εντός του οικισμού βρίσκονται οι Ναοί Μεταμορφώσεως Σωτήρος, Αγίου Χαραλάμπους, και οι τοιχογραφημένοι Ναοί του Αγίου Νικολάου, Παναγίας Μεσοχωρίτισσας καί Αγίου Γεωργίου στην θέση Λουτρά.
Ακολουθώντας την διαδρομή νότια στην κοιλάδα, στο χωριό Μύθοι θα επισκεφτούμε τη Μονή Παναγίας στο Καρύδι και στον παραλιακό οικισμό Μύρτος το ναό του Αγίου Αντωνίου.
Στα Γδόχια το μικρό χωριό με την μεγάλη παράδοση στην κεραμική τέχνη θα συναντήσουμε το Ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και στην Επάνω Σύμη τον τοιχογραφημένο Ναό του Αγίου Γεωργίου.
Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου (Μάλλες)
Ναός της ύστερης βυζαντινής περιόδου σε κάτοψη ελευθέρου σταυρού, χωρίς τρούλο, με ελάχιστες σωζόμενες τοιχογραφίες.
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου (Επάνω Σύμη)
Ο Άγιος Γεώργιος βρίσκεται στην είσοδο του ερειπωμένου οικισμού Απάνω Σύμη, και λίγο έξω από τον οικισμό Κάτω Σύμη Βιάννου. Ο αρχιτεκτονικός τύπος του ναού είναι αποτέλεσμα της προσθήκης στον αρχικό μονόχωρο ναό ενός εγκάρσιου ευρύχωρου κλίτους το οποίο δεν απέχει πολύ χρονικά από την ανέγερση του αρχικού ναού, όπως τεκμηριώνεται και από την κτητορική […]
Ιερός Ναός Αγίου Αντωνίου (Μύρτος)
Ο μονόκλιτος ναός, αφιερωμένος στον Άγιο Αντώνιο και στην Ανάληψη του Χριστού, ιδρύθηκε πιθανόν στα τέλη του 14ου αιώνα. Μετά από καταστροφή του ανακατασκευάστηκε γύρω στο 1853. Σε τμήματα του δυτικού τοίχου και στην Αγία Τράπεζα, διακρίνονται αρχαία κομμάτια από μάρμαρα, αγάλματα και βάσεις κιόνων.
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου (Μεσελέροι)
Ο μονόχωρος ναός του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού Μεσελέροι. Ο τοιχογραφικός του διάκοσμος χρονολογείται γύρω στο 1300 και σώζεται αποσπασματικά. Στο ανατολικό τμήμα της καμάρας αναπτύσσεται η μεγάλη παράσταση της Ανάληψης, ενώ στο δυτικό λίγες παραστάσεις από τον κύκλο των Παθών του Χριστού, καθώς και τρεις παραστάσεις από τον βίο του αγίου […]
Ιερός Ναός Αγίας Μαρίνας (Μεσελέροι)
Ο μονόχωρος κοιμητηριακός ναός της Αγίας Μαρίνας του οποίου η νότια πλευρά διαμορφώνεται με μία μεγάλη αντηρίδα βρίσκεται στο ανατολικό άκρο του οικισμού Μεσελέροι. Χρονολογείται με βάση τον τοιχογραφικό διάκοσμο, έργο ανώνυμου αλλά εξαιρετικού ζωγράφου, στο α΄ τέταρτο του 14ου αι. Το εικονογραφικό του πρόγραμμα παρουσιάζει μία ιδιορρυθμία στην κάμαρα του ιερού. Στη θέση της […]
Ιερός Ναός Παναγίας Μεσοχωρίτισσας (Μάλλες)
Ο μονόχωρος ναός της Παναγίας, στο κέντρο του οικισμού, σε μία δεύτερη φάση επεκτάθηκε προς τα δυτικά. Οι δύο οικοδομικές φάσεις αντιστοιχούν και στα δύο στρώματα του τοιχογραφικού διακόσμου που κοσμούν το εσωτερικό του. Το παλαιότερο, στο ανατολικό και κεντρικό τμήμα, χρονολογείται στον πρώιμο 14ο αι., εποχή κατά την οποία ιδρύθηκε ο ναός. Το εικονογραφικό […]
Ιερός Ναός Παναγίας Κεραγραμμένης (Καπίστρι)
Ο μικρός μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός είναι αφιερωμένος στο Γενέσιο της Θεοτόκου και είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες του 15ου αι. Αν και δεν σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση, οι τοιχογραφίες είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακές και υψηλής ποιότητας. Ξεχωρίζουν οι απεικονίσεις της Παναγιάς Βρεφοκρατούσας και του Χριστού.
Ιερός Ναός Αγίου Μάμα (Καπίστρι)
Αρχικά ήταν ένα μικρός καμαροσκεπής ναός που στη συνέχεια επεκτάθηκε από τη δυτική του πλευρά. Οι τοιχογραφίες οι οποίες ήταν υψηλής τεχνικής δεν σώζονται σε καλή κατάσταση. Εντυπωσιάζουν εκείνες των ολόσωμων Αγίων και η παράσταση του έφιππου Αγίου Γεωργίου.
Ιερός Ναός Κάτω Άη Γιώργη (Καπίστρι)
Πρόκειται για ένα βυζαντινό λιθόχτιστο ναό του 14ου αιώνα με μοναδικές τοιχογραφίες. Αρχικά ήταν ένας κεραμοσκέπαστος ναός, ενώ στη συνέχεια προστέθηκε ένα εγκάρσιο κλίτος που σχηματίζει Τ με τον κυρίως ναό. Ανάμεσα στις εξαιρετικές τοιχογραφίες που σώζονται διακρίνουμε τη Γέννηση, τη Βάπτιση, την Υπαπαντή αλλά και πολλές παραστάσεις από το βίο του Αγίου Γεωργίου.
Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου και Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου (Καβούσι)
Ο δίκλιτος και μεγαλόπρεπος αυτός ναός χτίστηκε το 1847 και μέχρι και το 1962 λειτουργούσε ως καθεδρικός ναός του χωριού. Ανακαινίστηκε το 2002. Χαρακτηριστικό είναι το τρίλοβο καμπαναριό του αλλά και το επίχρυσο τέμπλο με εικόνες του 19ου αιώνα. Στο ναό βρίσκεται συλλογή εικόνων του 17ου – 19ου αι. με σπουδαιότερη εκείνη της Στέψης της […]
Ιερός Ναός Αγίας Ειρήνης (Καβούσι)
Ο μονόχωρος βυζαντινός ναός της Αγίας Ειρήνης χρονολογείται από το 1410 και πρόκειται για έναν απλό καμαροσκέπαστο τοιχογραφημένο ναό. Ξεχωρίζει η τοιχογραφία της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου. Ο ναός πιθανότατα υπήρξε καθολικό γυναικείας μονής η οποία δεν σώζεται πια.
Ιερός Ναός Αγίων Αποστόλων (Καβούσι)
Ο μονόχωρος ναός των Αγίων Αποστόλων, 100 μ. νότια από τον Άγιο Γεώργιο φέρει επίσης δύο στρώματα τοιχογραφιών του 14ου και 15ου αι. αντίστοιχα. Από το πρώτο στρώμα διακρίνονται ελάχιστες μορφές, όπως η ολόσωμη μορφή της κτητόρισσας στον βόρειο τοίχο, που φέρει το προσδιοριστικό «πρεσβυτέρυσα». Το δεύτερο στρώμα που χρονολογείται στις αρχές του 15ου αι. […]
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου (Καβούσι)
Ο μεγάλος αριθμός ναών εντός και εκτός του οικισμού Καβούσι αποτελεί τεκμήριο της άνθησης του, κυρίως στην περίοδο της βενετοκρατίας. Ο Άγιος Γεώργιος, στο μέσο του οικισμού, ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του μονόχωρου με εγκάρσιο τριμερές νάρθηκα ναού. Φέρει δύο στρώματα τοιχογραφικού διακόσμου του 14ου και 15ου αι., από τα οποία μεταγενέστερο είναι το εκτενέστερα […]
Ιερός Ναός Ζωοδόχου Πηγής (Καβούσι)
Ο βυζαντινός ναός της Ζωοδόχου Πηγής χρονολογείται τον 14ο αιώνα. Πρόκειται για ένα μικρό καμαροσκέπαστο ναό οι τοιχογραφίες του οποίου έχουν σχεδόν καταστραφεί. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απεικονίσεις του Ακάθιστου Ύμνου.
Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως Σωτήρος και Αγίου Χαραλάμπους (Ιεράπετρα)
Πρόκειται για τον παλαιότερο ναό της πόλης ο οποίος πιθανότατα χτίστηκε μεταξύ 1150 και 1160. Αρχικά ήταν ένας μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός στον οποίο προστέθηκε το κλίτος του Αγίου Χαραλάμπους στις αρχές του 17ου αι.. Επίσης στα νεότερα χρόνια προστέθηκε και νάρθηκας με δύο τρούλους. Μοναδικό είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο με εικόνες του γνωστού ζωγράφου Καστροφύλακα […]
Ιερός Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Γεωργίου (Ιεράπετρα)
Ο σημαντικότερος ναός της πόλης είναι ο μητροπολιτικός του Αγίου Γεωργίου ο οποίος παράλληλα είναι και ο πολιούχος της Ιεράπετρας, εξαιτίας των θαυματουργικών επεμβάσεων του αγίου κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας. Ο ναός που επίσης βρίσκεται στον ιστορικό πυρήνα της Κάτω Μεράς κατασκευάστηκε τον 19ο αι. στη θέση παλαιότερου ναού. Ο αρχικός αυτός ναός, όπως […]
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου και Αγίου Χαραλάμπους (Επισκοπή)
Ο καθεδρικός ναός της επισκοπής Ιεράπετρας, γνωστός ως η Παναγία η Εφτάτρουλλη, στον οικισμό Επισκοπή, κοντά στην Ιεράπετρα, κατεδαφίστηκε στις αρχές του 20ού αι. για να κτιστεί στη θέση του ο σημερινός. Από το όνομα και τις λίγες φωτογραφίες που διασώζει ο Gerola, φαίνεται πως ήταν ένας μεγάλος ναός στον αρχιτεκτονικό τύπο του σταυροειδούς με […]
Ιερός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου (Γδόχια)
Ο κατά την παράδοση θαυματουργός ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου αναγέρθηκε μεταξύ του 1825-1835. Μοναδικό είναι το πέτρινο καμπαναριό του Ναού που θεωρείται ένα από τα πιο περίτεχνα της Κρήτης.
Ιερός Ναός Κάτω Παναγίας (Ανατολή)
Καμαροσκεπής βυζαντινός ναός, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Οι εντυπωσιακές τοιχογραφίες του ναού διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση.
Ιερός Ναός Αγίων Πάντων (Ανατολή)
Στο νότιο τμήμα του οικισμού Ανατολή και σε θέση με πανοραμική θέα στον κάμπο της Ιεράπετρας, βρίσκεται ο δίκλιτος ναός των Αγίων Πάντων, που ανεγέρθηκε το 1873. Σειρά από τρεις κίονες χωρίζει τα δύο κλίτη των οποίων η στέγη διαμορφώνεται με τέσσερα φουρνικά στο καθένα. Η συλλογή εκκλησιαστικών κειμηλίων που εκτίθεται στον ναό περιλαμβάνει εικόνες […]
Ιερά Μονή Παναγιάς Εξακουστής
Η Μονή Εξακουστής βρίσκεται στο ΒΔ τμήμα της επαρχίας Ιεραπέτρας ανάμεσα στους οικισμούς Ανατολή και Μάλλες. Συγκρινόμενη με άλλα κοντινά μοναστήρια, όπως την Παναγία του Αρμού στις Μάλλες και την Παναγία την Καρυδιανή στους Μύθους, αποτελεί ένα σχετικά νεότερο μοναστηριακό καθίδρυμα, αφού ιδρύθηκε στα τέλη του 19ου αι. Βέβαια η ύπαρξη, ήδη κατά την εποχή […]
Ιερά Μονή Φανερωμένης Ιεράπετρας
Η μονή που τιμάται στην Κοίμηση της Θεοτόκου, βρίσκεται στην βόρεια πλευρά του όρους Σταυρός, ένα απόκρημνο ύψωμα δυτικά του αρχαιολογικού χώρου των Γουρνιών. Η χρονολογία ίδρυσής της είναι άγνωστη, αν και χαμένες σήμερα πηγές τη μνημόνευαν ήδη στα τέλη του 13ου αι., συνδέοντάς την με την επανάσταση των Καλλεργών ενάντια στους Βενετούς το 1299. […]
Ιερά Μονή Παναγίας Καρυδίου
Η Μονή είναι χτισμένη σε υψόμετρο 750 μ σε σημείο με μοναδική θέα. Αποτελεί μετόχι της Μονής Παναγιάς Φανερωμένης, και το καθολικό είναι αφιερωμένο στη Ζωοδόχο Πηγή (αρχικά ήταν αφιερωμένο στη Γέννηση της Θεοτόκου). Ανακαινίστηκε το 1839, ωστόσο δεν σώζονται οι τοιχογραφίες του. Γύρω από το καθολικό εκτείνονται τα κελιά και οι υπόλοιποι χώροι της […]
Ιερά Μονή Βρυωμένης
Αν και η ακριβής χρονολογία ίδρυσης της μονής είναι άγνωστη, η λειτουργία της μαρτυρείται ήδη τον 16ο αι., ενώ το καθολικό του πρώιμου 15ου αι. δεικνύει τη χρήση του χώρου από την ύστερη βυζαντινή περίοδο. Η μονή είναι κτισμένη πάνω σε βραχώδες έξαρμα ανατολικά του οικισμού Μεσελέροι, ενώ στο δυτικό τμήμα του αύλειου χώρου της […]
Ιερά Μονή Βαγιωνέας
Η εγκαταλελειμμένη σήμερα Μονή Βαγιωνέας ιδρύθηκε στα τέλη του 14ου αιώνα από το λόγιο μοναχό Νείλο Δαμιλά και ήταν γυναικείο μοναστήρι. Έχει διασωθεί μόνο το καθολικό της μονής, ένας μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός η βόρεια πλευρά του οποίου βρίσκεται πάνω στο βράχο. Στη νότια πλευρά του υπάρχει νάρθηκας με κωνοειδή θόλο.
Ιερά Μονή Σωτήρος πάνω Καρκασιών
Ο κατάγραφος ναός του Σωτήρα Χριστού, που βρίσκεται ΝΔ του χωριού Ανατολή, σε απόσταση περίπου πέντε χλμ., υπήρξε καθολικό ανδρικής μονής. Η άμεση γειτνίαση της με τη Μονή των Αγίων Αποστόλων, καθώς και το γεγονός ότι φέρουν στις πηγές κοινή επωνυμία ως Μονή Καρκασίων, δεικνύει ότι πιθανόν και οι δύο μονές είχαν μία εξαρτημένη σχέση. […]
Ιερά Μονή Αγίων Πάντων Αγιασμένου
Η Μονή του Αγιασμένου είναι αφιερωμένη στου Αγίους Πάντες. Στα τέλη του 19ου αιώνα η Μονή αποτελούσε το ησυχαστήριο του Επισκόπου Ιεραπύτνης και Σητείας. Σήμερα, μετά από αναστηλώσεις και συντηρήσεις, λειτουργεί ως γυναικείο μοναστήρι.
Ιερά Μονή Αγίων Αποστόλων κάτω Καρκασιών
Ο ναός των Αγίων Αποστόλων που βρίσκεται νότια του οικισμού Ανατολή αποτελούσε το καθολικό ενός μικρού μοναστηριακού γυναικείου συγκροτήματος, από το οποίο διατηρούνται ελάχιστα ερείπια νότια του ναού. Η μονή Καρκασίων, όπως αναφέρεται σε πηγές του τέλους του 14ου αι., υπήρξε η περιοχή διαβίωσης του λόγιου ιερομόναχου Νείλου Δαμιλά, γνωστού από το συγγραφικό έργο και […]
Ιερά Μονή Αναστάσεως του Κυρίου και Άξιον Εστί
Η Μονή Άξιον Εστί, είναι γυναικείο μοναστήρι, βρίσκεται κοντά στην πόλη της Ιεράπετρας και ιδρύθηκε το 1984 από τον Μητροπολίτη Φιλόθεο Β’. Το καθολικό είναι τρίκλιτος ναός αφιερωμένος στην Θεοτόκο, στον Ευαγγελισμό και στην Ανάσταση του Κυρίου. Είναι κατάγραφος, με αγιογραφίες κρητικής τεχνοτροπίας και στο ιερό του φυλάσσονται λείψανα Αγίων. Στην μονή υπάρχουν και τέσσερα […]
