Μνημεία
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου (Βάθη)
Μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός που χαρακτηρίζεται από τα τυφλά αψιδώματα στα πλάγια. Σύμφωνα με την επιγραφή, οι τοιχογραφίες του χρονολογούνται στο 1284 και αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα της λαϊκής τεχνοτροπίας της εποχής.
Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου (Κεφάλι)
Μονόχωρος, καμαροσκέπαστος ναός. Η επιγραφή με χρονολογία 1393 μας πληροφορεί ότι κτήτορας είναι η Άννα Μοσκάννα.
Ιερός Ναός Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (Κεφάλι)
Ναός του 14ου αιώνα, οι τοιχογραφίες του οποίου χρονολογούνται από το 1320, όπως μας πληροφορεί εγχάρακτη επιγραφή. Η ιδιαιτερότητα του ναού, ωστόσο, είναι ότι, εκτός από τις τοιχογραφίες φέρει και πολλά οικόσημα, ονόματα και χρονολογίες σε όλους τους τοίχους του.
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη Θεολόγου (Έλος)
Στο κέντρο του χωριού Έλος βρίσκεται ο μονόχωρος, καμαροσκέπαστος ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου με σημαντικό τοιχογραφικό διάκοσμο. Η τοιχογράφηση αποδίδεται στον Ιωάννη Παγωμένο, γνωστό ζωγράφο της δυτικής Κρήτης.
Σπήλαιο της Θεού Σοφίας (Κουτσοματάδω – Τοπόλια)
Ο μικρός ναός της Αγίας Σοφίας βρίσκεται στο ομώνυμο σπήλαιο στα δυτικά τοιχώματα του φαραγγιού των Τοπολίων και αποτελείται από δύο αίθουσες σε δύο επίπεδα.
Ιερός Ναός Αγίου Φωτίου και Αγίου Ανίκητου (Φαλάσαρνα)
Κοντά στο ναό του Οσίου Ιωάννη του Ξένου, βρίσκεται σπηλαιώδης ναός που είναι αφιερωμένος στους αγίους Φώτιο και Ανίκητο. Ο σπηλαιώδης ναός, με ωραία θέα στη γύρω περιοχή, έχει υποστεί πολλές αλλαγές με την πάροδο των χρόνων και η ίδρυσή του αποδίδεται στον ίδιο τον Άγιο Ιωάννη Ξένο.
Ιερός Ναός Οσίου Ιωάννη Ξένου (Φαλάσαρνα)
Δίκλιτος ναός αφιερωμένος στον Όσιο Ιωάννη και τον Άγιο Ευστάθιο, κοντά στην αρχαία Φαλάσαρνα. Αποτέλεσε το ερημητήριο του Οσίου Ιωάννη του Ξένου κατά τον 11ο αιώνα και τμήμα του βρίσκεται μέσα σε σπηλιά. Ο τοιχογραφικός διάκοσμος του ναού χρονολογείται μεταξύ 11ου και 14ου αιώνα και αφηγείται τον βίο του Οσίου Ιωάννη.
Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας (Βουλγάρω)
Στο χωριό Βουλγάρω βρίσκεται ο ερειπωμένος ναός της Αγίας Βαρβαρας, ο οποίος πιθανότατα υπήρξε Καθολικό (κεντρικός ναός) Μονής. Είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο, με μεταγενέστερο νάρθηκα, και δέχτηκε διάφορες παρεμβάσεις κατά την Ενετοκρατία. Ο ναός έχει σημαντικό τοιχογραφικό διάκοσμο που χρονολογείται από τον 11ο αιώνα, με σκηνές από τον ευαγγελικό κύκλο. Ξεχωρίζουν οι παραστάσεις της […]
Ιερός Ναός Μιχαήλ Αρχαγγέλου (Επισκοπή)
Ο παλαιοχριστιανικός ναός του δεύτερου μισού του 6ου αι. που βρίσκεται έξω από την Κάτω Επισκοπή Κισσάμου, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Κρήτης. Τόσο από αρχιτεκτονική όσο και από ζωγραφική άποψη, ο ναός έχει μεγάλη αξία. Αρχιτεκτονικά, είναι ένα περίκεντρο, ορθογώνιο κτίσμα που αναπτύσσεται γύρω από ένα μεγάλο τρούλο. Στα δυτικά του […]
Σπήλαιο Αγίου Ιωάννου του Ερημίτη (Μαραθοκεφάλα)
Το σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη του Ερημίτη βρίσκεται κοντά στη Μαραθοκεφάλα, λίγο ψηλότερα από την κοίτη του φαραγγιού «Αυλάκι». Έχει πλούσιο διάκοσμο, με πολλούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Σε αυτό το σπήλαιο έμεινε για τρία χρόνια ο Άγιος Ιωάννης ο Ερημίτης, ο ιδρυτής της Μονής Καθολικού- Γουβερνέτου, που ασκήτευε στην περιοχή ζώντας κατά τα πρότυπα των […]
