Μνημεία
Παλαιοχριστιανική Βασιλική Αγίου Τίτου (χωριό Μητρόπολη)
Σε μικρή απόσταση από τον αρχαιολογικό χώρο της Γόρτυνας και λίγο έξω από το χωριό Μητρόπολη, υπάρχουν τα ερείπια μιας μεγαλόπρεπης παλαιοχριστιανικής πεντάκλιτης βασιλικής η οποία ήταν αφιερωμένη στον Άγιο Τίτο. Πρόκειται για την μεγαλύτερη γνωστή Βασιλική της Παλαιοχριστιανικής περιόδου της Κρήτης και μια από τις μεγαλύτερες του Ελλαδικού χώρου. Το μεγάλο της μέγεθος, η […]
Ιερός Ναός Αγίου Τίτου ή Παναγίας Κεράς (Γόρτυνα)
Η πόλη της Γόρτυνας, η πρωτεύουσα της ρωμαϊκής επαρχίας της Kυρηναϊκής (Αφρική) και έδρα του διοικητή της Κρήτης, από τον 4ο μ.Χ. αι. υπαγόταν στο ανατολικό ρωμαϊκό κράτος και αποτελούσε κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο μία ακμαία πόλη και έδρα της αρχιεπισκοπής. Ενδεικτικός της ακμής της, κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, είναι ο μεγάλος αριθμός μνημείων […]
Ιερός Ναός Αρχαγγέλου Μιχαήλ (Αράδαινα)
Στο χείλος του φαραγγιού της Αράδενας στα Σφακιά είναι χτισμένος ο ομώνυμος εγκαταλελειμμένος οικισμός, όπου βρίσκεται ο ναός του Αρχάγγελου Μιχαήλ ή Αστράτηγου – όπως τον αποκαλούν οι Σφακιανοί. Ο ναός είναι σταυροειδής με εξάπλευρο τρούλο, με αρκετά στοιχεία της Ελλαδικής Σχολής και χτίστηκε πάνω στα ερείπια ναού του 6ου αιώνα. Τον 19ο αι. επεκτάθηκε […]
Παλαιοχριστιανική Βασιλική (Φραγκοκάστελο)
Τα ερείπια της δίκλιτης βασιλικής με νάρθηκα του 6ου αι. ήταν αφιερωμένη στον Άγιο Χαράλαμπο και τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο. Στη θέση του ιερού βήματος αυτής της παλαιοχριστιανικής βασιλικής, χτίστηκε τον 14ο αι. ναός αφιερωμένος στον Αρχάγγελο Μιχαήλ, τον οποίο οι Σφακιανοί αποκαλούν Αστράτηγο. Ο ναός είναι πλέον γνωστός ως Άγιος Αστράτηγος (το Αστράτηγος […]
Παλαιοχριστιανική Βασιλική (Βιζάρι)
Η παλαιοχριστιανική βασιλική του Βιζαρίου βρίσκεται λίγο έξω από τον οικισμό, στη θέση Ελληνικά. Πρόκειται για μια τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με νάρθηκα που ήταν αφιερωμένη στην Παναγία και στους Αγίους Βλάσιο και Θεόδωρο. Χρονολογείται περί τον 6ο αι. και φαίνεται να δέχθηκε μετατροπές κατά τον 8ο ή 9ο αι. Πιθανότατα να υπήρξε και καθεδρικός ναός […]
Ιερός Ναός Αγίων Ασωμάτων (Βαφέ)
Ένας μικρός, μονόχωρος, καμαροσκέπαστος ναός στα βορειανατολικά του οικισμού Βαφές. Κατά την ανασκαφή και αποκατάσταση του αποκαλύφθηκε ότι είναι χτισμένος πάνω στα ερείπια παλαιότερου ναού ο οποίος φαίνεται να λειτουργούσε ήδη κατά τον 6ο αιώνα. Ο ναός αυτός καταστράφηκε τον 12ο αιώνα, για να αντικατασταθεί από τον σημερινό ναό που χτίστηκε τον 15ο αι (και […]
Βασιλική Συβρίτου (Θρόνος)
Τα ερείπια αυτής της παλαιοχριστιανικής βασιλικής ανακαλύφθηκαν το 1983. Πρόκειται για έναν τρίκλιτο ξυλόστεγο, με νάρθηκα, ναό που χωρίζεται σε τρία τμήματα. Το νότιο κλίτος είναι του 6ου αι. και το ανατολικό του 14ου αι. Στο εσωτερικό του ναού διασώζονται ψηφιδωτά δάπεδα.
Παλαιοχριστιανική Βασιλική (Αλμυρίδα)
Στις παρυφές της Αλμυρίδας βρίσκεται μια τρίκλιτη ξυλοστεγής (ξυλόστεγη)βασιλική (με νάρθηκα και εξωνάρθηκα) του δεύτερου μισού του 6ου αιώνα. Η κάτοψη της σχηματίζει το σχήμα Τ και στο κεντρικό της κλίτος σώζεται μέχρι σήμερα το ψηφιδωτό δάπεδο στο οποίο μπορεί να διακρίνει κανείς ποικιλία σχημάτων όπως σταυρούς,(το «Χρίσμα»,) ψάρια και τεμνόμενους κύκλους.
Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Ερημίτη (Καθολικό)
Κατά την επίσκεψη μας στο Γκουβερνέτο (Γουβερνέτο) έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε δύο ενδιαφέροντα χριστιανικά μνημεία της περιοχής. Βόρεια από την μονή, ένα πετρώδες κατηφορικό μονοπάτι μας οδηγεί στο σπήλαιο της (Παναγίας της) Αρκουδιώτισσας. Το όνομα προέρχεται από ένα σταλαγμίτη με μορφή αρκούδας. Στο σπήλαιο έχουν βρεθεί ίχνη λατρείας της θεάς Αρτέμιδας. Σήμερα στην είσοδο […]
Ιερός Ναός Μιχαήλ Αρχαγγέλου (Επισκοπή)
Ο παλαιοχριστιανικός ναός του δεύτερου μισού του 6ου αι. που βρίσκεται έξω από την Κάτω Επισκοπή Κισσάμου, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Κρήτης. Τόσο από αρχιτεκτονική όσο και από ζωγραφική άποψη, ο ναός έχει μεγάλη αξία. Αρχιτεκτονικά, είναι ένα περίκεντρο, ορθογώνιο κτίσμα που αναπτύσσεται γύρω από ένα μεγάλο τρούλο. Στα δυτικά του […]
