Μνημεία
Ιερός Ναός Βρεφοτρόφου (Άγιος Νικόλαος)
Ο ιδιαίτερα επιμήκης ναός της Παναγίας στον παλαιό πυρήνα της πόλης του Αγίου Νικολάου, είναι αποτέλεσμα δύο διαδοχικών επεκτάσεων προς τα δυτικά του αρχικού μονόχωρου καμαροσκέπαστου ναού. Ο αρχικός ναός και η πρώτη επέκτασή του φέρουν δύο στρώματα τοιχογραφιών, από τα οποία το παλαιότερο των πρώτων δεκαετιών του 14ου αι. εντοπίζεται κυρίως στο ανατολικό τμήμα […]
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη (Λιλιανό)
Ο βυζαντινός Ναός του Αγίου Ιωάννη είναι τρίκλιτη βασιλική, με οξυκόρυφα τόξα που στηρίζονται σε κίονες που φέρουν κιονόκρανα ιωνικού ρυθμού. Ο Ναός χρονολογείται στο 12ο – 13ο αιώνα και έχει χτιστεί από δομικό υλικό παλαιότερων κτιρίων, πιθανότατα προγενέστερων άλλων ναών.
Ιερός Ναός Αγίας Αικατερίνης
Στο ιστορικό κέντρο του Ηρακλείου, δίπλα στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Μηνά, το μόνο που σώζεται σήμερα από το Παλιό Σιναϊτικό Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης είναι το καθολικό της. Έως και το 1669 που αλώθηκε η Κρήτη από τους Τούρκους, η Αγία Αικατερίνη αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα εκκλησιαστικά και πνευματικά ιδρύματα της Ορθοδοξίας. Σπουδαίο μοναστικό […]
Ιερά Μονή Βωσάκου
H Μονή Τιμίου Σταυρού Βωσάκου είναι χτισμένη ανάμεσα στις κορυφές Κουτσοτρούλης, Σοφιανή και Κουφωτός του όρους Κουλούκωνα. Το κτηριακό συγκρότημα αποτελείται από κτίσματα διαφόρων εποχών και διαμορφώνεται σε τρία επίπεδα. Το καθολικό είναι μικρό και μονόχωρο και χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στη θέση ενός τοιχογραφημένου ναού του 14ου-15ου αι. Το 1669 κατασκευάστηκε ο […]
Ιερός Ναός Παναγίας (Λαμπινή)
Ο ναός ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του απλού τετράστυλου σταυροειδούς με τρούλο. Χρονολογείται στα τέλη του 12ου αι. Ο τοιχογραφικός διάκοσμος του ναού διασώζεται σε μεγάλο βαθμό παρά τη φυσική φθορά αλλά και την πυρπόληση του. Οι τοιχογραφίες έγιναν σε τρείς περιόδους και χρονολογούνται ανάμεσα στον 12ο και τον 15ο αι., με το πρώτο στρώμα […]
Ιερός Ναός Αγίας Άννας (Νεύς Αμάρι)
Στην Αγία Άννα βλέπουμε τις παλαιότερες χρονολογημένες βυζαντινές τοιχογραφίες στην Κρήτη, του 1225, ενώ η ίδια η κτητορική επιγραφή του πανάρχαιου αυτού ναού αναγράφει τη χρονολoγία 1196. Ο ναός είναι μονόχωρος, με καμάρες.
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου (Γερακάρι)
Λίγο έξω από το Γερακάρι, στη θέση «Φώτης», υπάρχει ο ναός του Αγίου Ιωάννη, ένας μονόχωρος κεραμοσκέπαστος ναός του 12ου ή 13ου αι. Στο μοναδικό κλίτος αργότερα προστέθηκε νάρθηκας με τρούλο. Οι τοιχογραφίες του ναού διατηρούνται σε καλή κατάσταση και χρονολογούνται στον 13ο αιώνα.
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου και Χριστού (Κουρνάς)
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου χτίστηκε στα τέλη του 12ου αιώνα, αρχικά ως τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με νάρθηκα και πλίθινες καμάρες. Το 1230 προστέθηκε το μονόχωρο, ξυλόστεγο κλίτος του Χριστού. (Αργότερα η ξύλινη στέγη αντικαταστάθηκε από οξυκόρυφες καμάρες). Τον 19ο αιώνα ο χώρος του κυρίως ναού ενοποιήθηκε (με μεγάλες καμάρες που ανοίχτηκαν μεταξύ των κλιτών), […]
Ιερός Ναός Παναγίας Ζερβιώτισσας (Στύλος)
Στις παρυφές του Στύλου, μέσα σε περβόλια με εσπεριδοειδή βρίσκεται η Παναγιά Ζερβιώτισσατου 12ου αιώνα, γνωστή και ως «Μοναστήρα». Ο ναός είναι σταυροειδής με οκτάπλευρο τρούλο και η κάτοψη του θυμίζει τρίκλιτη βασιλική. Παρά το ότι ο τοιχογραφικός διάκοσμος του σώζεται ελάχιστα, ο ναός παραμένει ιδιαίτερα εντυπωσιακός (για την αρχιτεκτονική του).
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη Θεολόγου (Στύλος)
Ο δίκλιτος ναός του 12(3) ου αιώνα είναι αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο και τον Άγιο Νικόλαο. Στην αρχική του μορφή ήταν μονόχωρος και καμαροσκέπαστος αλλά στην πορεία προστέθηκε και το δεύτερο κλίτος (και ο σταυρεπίστεγος νάρθηκας). Οι τοιχογραφίες είναι του 13ου αιώνα με πιο ξεχωριστή ίσως την απεικόνιση του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου […]
