Αναζήτηση μνημείων

Ο μικρός κτηνοτροφικός οικισμός των Καπετανιανών βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της οροσειράς των Αστερουσίων, σε μία περιοχή στην οποία άκμασε ο μοναχισμός, την περίοδο της πρώιμης βενετοκρατίας, όπως διαπιστώνεται από τον μεγάλο αριθμό των ναών και των ασκηταριών που σώζονται ως σήμερα. Μέσα στον οικισμό βρίσκεται ο ναός της Παναγίας, άλλοτε καθολικό μίας εντελώς κατεστραμμένης σήμερα μονής. Πρόκειται για ένα μονόχωρο με εγκάρσιο κλίτος ναό που ιδρύθηκε το 1401/1402 από τον «πνευματικό» Γρηγόριο Καλαμαρά. Ο υψηλής καλλιτεχνικής στάθμης τοιχογραφικός διάκοσμος έχει συνδεθεί με την καλλιτεχνική δραστηριότητα των πρώτων Κωνσταντινουπολιτών ζωγράφων που από τα τέλη του 14ου αι. εγκαθίστανται στο νησί. Η κλασική αντίληψη που διέπει την απόδοση των λεπτοφυών μορφών, με την ευγενική εμφάνιση και τα γεμάτα μελαγχολία πρόσωπα, χαρακτηρίζει την τεχνοτροπία της ζωγραφικής του ναού. Στον κυρίως ναό διατάσσεται αμιγές, ολόκληρο το Δωδεκάορτο, όπως σπάνια συναντάται στους κρητικούς ναούς. Στον νάρθηκα εικονίζονται σκηνές από τους κύκλους των Θαυμάτων και των Παθών του Χριστού, ένας αναπτυγμένος μαριολογικός κύκλος με δεκαπέντε σκηνές, καθώς και ολόσωμες μετωπικές μορφές ονομαστών ασκητών.