Αναζήτηση μνημείων

Η Μονή Καλυβιανής βρίσκεται στην πεδιάδα της Μεσσαράς, σε απόσταση τεσσάρων χλμ. από τις Μοίρες. Το μοναστηριακό συγκρότημα αναπτύχθηκε γύρω από τον μονόχωρο ναό του 14ου αι. Ο ναός αυτός, πιθανόν καθολικό παλαιότερης μονής καλυβιτών μοναχών, απέκτησε λόγω της θαυματουργής εικόνας του ιδιαίτερη φήμη και αποτέλεσε σημαντικό προσκύνημα ήδη από τον 19ο αι. Γύρω του οργανώθηκαν αρχικά κτίσματα φιλοξενίας των προσκυνητών, ενώ από τη δεκαετία του 1950, μετά την ίδρυση της γυναικείας μονής, κατασκευάσθηκαν και τα υπόλοιπα σύγχρονα κτίσματα. Ο παλαιός ναός, ο αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου, στο δυτικό τμήμα της μονής, διασώζει στο εσωτερικό του μέρος του αρχικού τοιχογραφικού διακόσμου με σκηνές του χριστολογικού κύκλου και τους αγίους Δέκα σε στηθάρια στο σφενδόνιο. Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει το κτιστό τέμπλο, στη νότια πλευρά του οποίου ο Χριστός ενέχει θέση προσκυνηματικής εικόνας. Βόρεια του ναού της Παναγίας βρίσκεται ο νεόδμητος ναός του Αγίου Χαραλάμπους στο εσωτερικό του οποίου είναι ορατοί παλαιότεροι τάφοι, ενώ λείψανα οσίων πατέρων εκτίθενται για προσκύνηση. Στα δυτικά του βρίσκεται ο τρίτος και με­γα­λύτερος ναός της μονής. Ο περικαλλής αυτός ναός που οικοδομήθηκε την περίοδο 1911-1924 είναι αφιερωμένος στις τρεις μεγάλες θεομητορικές εορτές: Γέννηση, Ευαγγελισμό και Κοίμηση. Τα κτίσματα νότια του ανήκουν στον ύστερο 19ο-πρώιμο 20ο αιώνα, ενώ τα υπόλοιπα αποτελούν κυρίως νεωτερικές κατασκευές του β΄ μισού του 20ου. Η περίοδος αυτή υπήρξε περίοδος ακμής της μονής αλλά και των φιλανθρωπικών της ιδρυμάτων τα οποία ίδρυσε ο τότε Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας Τιμόθεος. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στο μουσείο της μονής που στεγάζει μια πλούσια εκκλησιαστική και λαογραφική συλλογή με εκθέματα από την ευρύτερη περιοχή της Μεσσαράς.