Μνημεία
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου (Αρτος)
Μονόχωρος καμαροσκεπαστός ναός στον οποίο προστέθηκε νάρθηκας το 1902. Σύμφωνα με εγχάρακτη επιγραφή τοιχογραφήθηκε το 1401. Οι τοιχογραφίες που αποκαλύφθηκαν το 1970 απεικονίζουν σκηνές από τον χριστολογικό κύκλο αλλά και τον κύκλο του Αγίου Γεωργίου. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η παράσταση της Δευτέρας Παρουσίας.
Ιερός Ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης (Άγιος Κωνσταντίνος)
Δίκλιτη βασιλική του 1315 που είναι αφιερωμένη στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη με βυζαντινές εικόνες του 1730-1770 . Το λ’ιθινο κωδωνοστάσιο είναι του 1863.
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου (Ανώγεια)
Δίκλιτος καμαροσκέπαστος ναός, το νότιο κλίτος του οποίου είναι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και το βόρειο στα Εισόδια της Θεοτόκου. Το νότιο κλίτος φέρει τοιχογραφικό διάκοσμο του 14ου αι. που δεν διατηρούνται σε καλή κατάσταση. Εντυπωσιακή και σπάνια είναι η τοιχογραφία της Παναγιάς Γλυκοφιλούσας, γνωστή και ως “Παραμυθιά”. Ιδιαίτερο είναι και το παλαιό […]
Ιερός Ναός Μιχαήλ Αρχαγγέλου (Αξός)
Ερειπωμένος δίκλιτος ναός που βρίσκεται στον κέντρο του χωριού και ο οποίος έχει θεμελιωθεί πάνω σε παλαιοχριστιανική βασιλική. Έξω από τον ναό διατηρείται μέχρι σήμερα μια μεσαιωνική κρήνη.
Ιερός Ναός Αγίας Ειρήνης (Αξός)
Η Αγία Ειρήνη είναι μια μονόχωρη καμαροσκέπαστη εκκλησία του 14ου αι. που μεταγενέστερα επεκτάθηκε με την προσθήκη τρουλλαίου νάρθηκα. Σώζονται ελάχιστες τοιχογραφίες του 14ου αι..
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου (Αξός)
Χτισμένος στα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής, ο Άγιος Ιωάννης βρίσκεται στο νεκροταφείο της Αξού. Ο ναός ξεχωρίζει για τις καλοδιατηρημένες τοιχογραφίες του 14ου αι. και το ψηφιδωτό δάπεδο της βασιλικής. Ανάμεσα στις τοιχογραφίες οι πιο ιδιαίτερες ίσως είναι αυτές που αναπαριστούν σκηνές με τους κολασμένους.
Ιερός Ναός Αγίου Αθανασίου Πατελάρου (Αξός)
Είναι ο νεότερος ναός της Αξού. Οικοδομήθηκε το 2008 και είναι αφιερωμένος στον Άγιο Αθανάσιο Πατελάρο που γεννήθηκε στην Αξό το 1590. Σπούδασε αρχαία Ελληνικά, Φιλοσοφία, Θεολογία, Λατινικά και Ιταλικά και μετά τον θάνατο του πατέρα του έγινε μοναχός. Το 1620 γίνεται Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης και το 1634 εκλέγεται Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Αφού έζησε μεγάλα διαστήματα […]
Ιερός Ναός Αγίας Μαρίνας (Χαλέπας)
Το εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας απέχει μόλις 300 μ. από τη Μονή Χαλέπας. Φέρει το οικόσημο της οικογένειας των Καλλέργηδων, μίας από τις πιο ισχυρές της ενετικής περιόδου που διέθετε μοναδικά προνόμια. Ο ναός διαθέτει πολλές καλοδιατηρημένες τοιχογραφίες.
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου (Χελιανά)
Στο νεκροταφείο των Χελιανών, λίγο έξω από το χωριό, βρίσκεται ο βυζαντινός ναός του Αγίου Γεωργίου. Σύμφωνα με την γραπτή επιγραφή ο ναός τοιχογραφήθηκε το 1319. Οι τοιχογραφίες του που σώζονται σε αρκετά καλή κατάσταση περιλαμβάνουν και σκηνές από τον κύκλο του επώνυμου αγίου.
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου (Επισκοπή)
Η βυζαντινή βασιλική του Αγίου Ιωάννη στην Επισκοπή είναι πιθανότατα χτισμένη πάνω σε ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Είναι ξυλόστεγη, τρίκλιτη και πήρε τη σταυροειδή μορφή με τρούλο μετά από καταστροφή του 1303. Οι τοιχογραφίες που σώζονται χρονολογούνται στον 14ο αιώνα.
