μονόχωρος
Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου (Βιζάρι)
Μικρή βυζαντινή εκκλησία που βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου πάνω από το Βιζάρι. Μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός με πολλές τοιχογραφίες που διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση.
Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Πλατάνια)
Μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός με ημικυλινδρική καμάρα, ο οποίος χρονολογείται στον 14ο αιώνα. Είναι χτισμένος πάνω στα ερείπια παλαιότερου ναού, και είναι πλήρως τοιχογραφημένος. Οι τοιχογραφίες είναι του 13ου και 14ου αι. με πιο εντυπωσιακές την ένθρονη Παναγία στη δυτική πλευρά και την Ανάληψη στην ανατολική.
Ιερός Ναός Αγίου Θεοδώρου (Νεύς Αμάρι)
Μικρός, μονόχωρος, κεραμοσκεπής ναός, με τοιχογραφίες 1588 και του 1731 που δεν είναι σε πολύ καλή κατάσταση. Στο καμπαναριό υπάρχει παράσταση της Παναγίας.
Ιερός Ναός Αγίας Άννας (Νεύς Αμάρι)
Στην Αγία Άννα βλέπουμε τις παλαιότερες χρονολογημένες βυζαντινές τοιχογραφίες στην Κρήτη, του 1225, ενώ η ίδια η κτητορική επιγραφή του πανάρχαιου αυτού ναού αναγράφει τη χρονολoγία 1196. Ο ναός είναι μονόχωρος, με καμάρες.
Ιερός Ναός Αγίων Ασωμάτων (Βαφέ)
Ένας μικρός, μονόχωρος, καμαροσκέπαστος ναός στα βορειανατολικά του οικισμού Βαφές. Κατά την ανασκαφή και αποκατάσταση του αποκαλύφθηκε ότι είναι χτισμένος πάνω στα ερείπια παλαιότερου ναού ο οποίος φαίνεται να λειτουργούσε ήδη κατά τον 6ο αιώνα. Ο ναός αυτός καταστράφηκε τον 12ο αιώνα, για να αντικατασταθεί από τον σημερινό ναό που χτίστηκε τον 15ο αι (και […]
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου (Γερακάρι)
Λίγο έξω από το Γερακάρι, στη θέση «Φώτης», υπάρχει ο ναός του Αγίου Ιωάννη, ένας μονόχωρος κεραμοσκέπαστος ναός του 12ου ή 13ου αι. Στο μοναδικό κλίτος αργότερα προστέθηκε νάρθηκας με τρούλο. Οι τοιχογραφίες του ναού διατηρούνται σε καλή κατάσταση και χρονολογούνται στον 13ο αιώνα.
Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Θρόνος)
Μονόχωρος κεραμοσκέπαστος ναός του 14ου αι., χτισμένος στα ερείπια προγενέστερου Μητροπολιτικού ναού. Και εδώ συναντούμε τα οικόσημα της οικογένειας των Καλλέργηδων πράγμα που σημαίνει ότι ο ναός ήταν μάλλον ιδιοκτησία τους. Οι τοιχογραφίες είναι του 13ου και 14ου αι. με εντυπωσιακή την Ένθρονη Παναγιά Βρεφοκρατούσα, ενώ διατηρούνται τα ψηφιδωτά δάπεδα του 6ου αι.
Ιερά Μονή Παναγιάς (Φουρφουράς)
Στην περιοχή της Λειβάδας, νοτιοανατολικά του Φουρφουρά, υπάρχουν τα ερείπια της Μονής Παναγιάς η οποία είναι γνωστή και ως «Παναγία στη Λειβάδα». Το μόνο που έχει διασωθεί από τη μονή είναι ο μικρός καμαροσκέπαστος μονόχωρος ναός στον οποίο διατηρούνται λίγες τοιχογραφίες που χρονολογούνται από το 1400. Μοναδικές είναι οι τοιχογραφίες από τη Δευτέρα Παρουσία, αλλά […]
Ιερά Μονή Ασωμάτων
Η μονή των Ασωμάτων είναι αφιερωμένη στη Σύναξη των Αρχαγγέλων. Κτίστηκε κατά τη Β’ βυζαντινή περίοδο και είναι φρουριακού τύπου. Στα τέλη του 18ου αι αποτέλεσε την Έδρα του επισκόπου Λάμπης. Αρχικά το καθολικό της ήταν μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός που όμως, μέσα στον 20ο αι., μετατράπηκε στον τύπο ελεύθερου σταυρού με τρούλο. Το αρχικό κτίριο […]
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου και Χριστού (Κουρνάς)
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου χτίστηκε στα τέλη του 12ου αιώνα, αρχικά ως τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με νάρθηκα και πλίθινες καμάρες. Το 1230 προστέθηκε το μονόχωρο, ξυλόστεγο κλίτος του Χριστού. (Αργότερα η ξύλινη στέγη αντικαταστάθηκε από οξυκόρυφες καμάρες). Τον 19ο αιώνα ο χώρος του κυρίως ναού ενοποιήθηκε (με μεγάλες καμάρες που ανοίχτηκαν μεταξύ των κλιτών), […]
