Ενετοκρατία
Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Βραχασώτη
Αν και η παλαιότερη αναφορά στη μονή ανάγεται το 1549, επί ηγουμενείας Ιωακείμ Κοντοϊωάννη, η χρονολόγηση του τοιχογραφημένου βόρειου κλίτους του καθολικού στον 14ο αι., τοποθετούν την πρώτη χρήση του χώρου σε παλαιότερη περίοδο. Πράγματι η περίοδος ακμής της μονής, όπως διαπιστώνεται από τα σωζόμενα κτίσματα, υπήρξε ο 16ος αι. Το 1558, επί ηγουμενείας Ιωακείμ, […]
Ιερά Μονή Καλλέργη (Καστέλλι)
Η Μονή Καλλέργη χτίστηκε κατά την Ενετοκρατία και είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Χτίστηκε στη θέση παλαιότερης Μονής, ερείπια των κελιών της οποίας σώζονται στην κοντινή εκκλησία του Προφήτη Ηλία. Η Μονή εγκαταλείφτηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας για να ανακαινιστεί το 1912. Έξω από τον περίβολο της Μονής βρίσκεται νεότερος δίκλιτος ναός, αφιερωμένος […]
Ιερός Ναός Σωτήρα Χριστού (Πάρτιρα)
Στον οικισμό Μικρά Επισκοπή, που απέχει περίπου 1χλμ. από τα Πάρτιρα, βρίσκονται τα ερείπια της επισκοπικής εκκλησίας του Σωτήρα Χριστού, που χρονολογείται από την εποχή της Ενετοκρατίας, όταν ο οικισμός αποτελούσε έδρα επισκοπής. Ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του σταυροειδούς με θόλο, ενώ σώζονται τμήματα των τοίχων, κολόνες με κιονόκρανα και ένας νάρθηκας με θόλο. Δίπλα […]
Ιερά Μονή Απεζανών
Η Μονή Απεζανών βρίσκεται στη δυτική πλευρά της οροσειράς των Αστερουσίων και βόρεια των Καλών Λιμένων σε μία περιοχή με μεγάλη μοναστική παράδοση. Η πρωϊμότερη γνωστή μνεία για τη μονή ανάγεται στα μέσα του 16ου αι., αν και είναι πιθανόν ότι προϋπήρχε. Ο 16ος και ο17ος αι. υπήρξαν περίοδος ακμής και πνευματικής ακτινοβολίας της μονής […]
Ιερά Μονή Οδηγήτριας
Η μονή Οδηγήτριας βρίσκεται στα ΝΔ της οροσειράς των Αστερουσίων ανάμεσα στον οικισμό Λίσταρο και τον όρμο των Καλών Λιμένων σε μία περιοχή με συνεχόμενη μοναστική παρουσία για αιώνες. Αν και το καθολικό της μονής φέρει τοιχογραφικό διάκοσμο του 14ου αι., γεγονός που δεικνύει τη χρήση του χώρου ήδη από την εποχή αυτή, οι πρώτες […]
Ιερό Μετόχιο Βαρσαμονέρου της Ι. Μ. Βροντησίου
Αν και η ακριβής χρονολογία ίδρυσης της μονής μας είναι άγνωστη, είναι πιθανόν να ανάγεται στον 14ο αι., εποχή κατά την οποία χρονολογείται ο αρχικός ναός, το σημερινό κλίτος της Παναγίας. Εξέχουσα μορφή της μονής υπήρξε τον πρώιμο 15ο αι. ο ηγούμενος Ιωνάς Παλαμάς ο οποίος διαδραμάτισε βασικό ρόλο στην καθιέρωση και τη διάδοση της […]
Ιερά Μονή Βροντησίου
Η μονή του Αγίου Αντωνίου στο Βροντήσι βρίσκεται στις νότιες υπώρειες της οροσειράς του Ψηλορείτη, σε απόσταση περίπου δύο χλμ. από τον οικισμό Ζαρός. Αν και οι πρώτες γραπτές μαρτυρίες για την μονή ανάγονται στον πρώιμο 15ο αι., πολύ πιθανόν η ίδρυσή της έγινε αρκετά παλαιότερα. Ο ύστερος 16ος και ο 17ος αι. φαίνεται ότι […]
Ιερά Μονή Αρετίου
Η μονή ιδρύθηκε στα τέλη του 16ου αι. από τον Μάρκο Παπαδόπουλο, ο οποίος της αφιέρωσε και μεγάλη περιουσία, ικανή για την διαβίωση 12 μοναχών. Την ακμή της κατά τον 17ο αι. βεβαιώνουν τα νοταριακά έγγραφα τα οποία αναφέρονται σε πλήθος συναλλαγών της με άλλα μοναστήρια ή ιδιώτες. Παρά την καταστροφή της από τους Τούρκους […]
Ιερά Μητρόπολη Πέτρας και Χερρονήσου
Η Μητρόπολη Πέτρας και Χερρονήσου με έδρα την ιστορική πρωτεύουσα του νομού Λασιθίου, τη Νεάπολη, καταλαμβάνει το ΒΔ τμήμα του νομού Λασιθίου και το ΒΑ τμήμα του νομού Ηρακλείου. Δημιουργήθηκε από την πρόσφατη συνένωση της κατηργημένης από το 1900 Επισκοπής Χερρονήσου και της Μητροπόλεως Πέτρας, πλην της επαρχίας Βιάννου. Η Επισκοπή Πέτρας, αποτελούμενη από τις […]
Ιερός Ναός Παναγίας Μπαροτσανής (Αργυρούπολη)
Μονόχωρος κεραμοσκεπής ναός του 13ου αι. αφιερωμένος στη Θεοτόκο που βρίσκεται στη συνοικία «Μπαροτσιανά». Οι Μπαρότσηδες ήταν ευγενείς στα χρόνια της Ενετοκρατίας και είχαν σαν φέουδο τους την ευρύτερη περιοχή της Αργυρούπολης. Η γλυπτός διάκοσμος του ναού είναι υστερογοτθικού ρυθμού, ενώ φαίνεται ότι ήταν τοιχογραφημένος. Μεταγενέστερα, στη νότια πλευρά προστέθηκε ένας μικρότερος ναός αφιερωμένος στην […]
