ξυλόστεγη
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου (Επισκοπή)
Η βυζαντινή βασιλική του Αγίου Ιωάννη στην Επισκοπή είναι πιθανότατα χτισμένη πάνω σε ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Είναι ξυλόστεγη, τρίκλιτη και πήρε τη σταυροειδή μορφή με τρούλο μετά από καταστροφή του 1303. Οι τοιχογραφίες που σώζονται χρονολογούνται στον 14ο αιώνα.
Παλαιοχριστιανική Βασιλική (Αγία Ρουμέλη)
Ερείπια τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής με νάρθηκα η οποία είναι κτισμένη στα ερείπια παλαιότερου ναού. Στον χώρο του ιερού βρίσκεται ένας μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός με τοιχογραφίες του 15ου αι. που δεν σώζονται σε καλή κατάσταση. Όπως στις περισσότερες παλαιοχριστιανικές βασιλικές, έτσι και σε αυτήν εδώ υπάρχει ψηφιδωτό δάπεδο του 6ου αι. με γεωμετρικά σχήματα και τεμνόμενους […]
Βασιλική Συβρίτου (Θρόνος)
Τα ερείπια αυτής της παλαιοχριστιανικής βασιλικής ανακαλύφθηκαν το 1983. Πρόκειται για έναν τρίκλιτο ξυλόστεγο, με νάρθηκα, ναό που χωρίζεται σε τρία τμήματα. Το νότιο κλίτος είναι του 6ου αι. και το ανατολικό του 14ου αι. Στο εσωτερικό του ναού διασώζονται ψηφιδωτά δάπεδα.
Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου και Χριστού (Κουρνάς)
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου χτίστηκε στα τέλη του 12ου αιώνα, αρχικά ως τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική με νάρθηκα και πλίθινες καμάρες. Το 1230 προστέθηκε το μονόχωρο, ξυλόστεγο κλίτος του Χριστού. (Αργότερα η ξύλινη στέγη αντικαταστάθηκε από οξυκόρυφες καμάρες). Τον 19ο αιώνα ο χώρος του κυρίως ναού ενοποιήθηκε (με μεγάλες καμάρες που ανοίχτηκαν μεταξύ των κλιτών), […]
Παλαιοχριστιανική Βασιλική (Αλμυρίδα)
Στις παρυφές της Αλμυρίδας βρίσκεται μια τρίκλιτη ξυλοστεγής (ξυλόστεγη)βασιλική (με νάρθηκα και εξωνάρθηκα) του δεύτερου μισού του 6ου αιώνα. Η κάτοψη της σχηματίζει το σχήμα Τ και στο κεντρικό της κλίτος σώζεται μέχρι σήμερα το ψηφιδωτό δάπεδο στο οποίο μπορεί να διακρίνει κανείς ποικιλία σχημάτων όπως σταυρούς,(το «Χρίσμα»,) ψάρια και τεμνόμενους κύκλους.
