byzantine
Ιερός Ναός Οδηγήτριας (Κριτσά)
Ο δίκλιτος Ναός του 19ου αιώνα είναι αφιερωμένος στα Εισόδια της Θεοτόκου και τον Άγιο Χαράλαμπο. Η ιδιαιτερότητα του Ναού είναι ότι συνδυάζει στοιχεία της βυζαντινής, ενετικήςκαι Οθωμανικής αρχιτεκτονικής. Εδώ φυλάσσονται πολλές φορητές εικόνες με σημαντικότερη της Παναγιάς Γαλακτοτροφούσας.
Ιερός Ναός Παναγίας Κουμπελίδικης ή Κουμπελίνας (Χουμεριάκος)
Ο ναός της Παναγίας της Κουμπελίνας ή Κουμπελίδικη (δηλαδή με τρούλλο) είναι κτισμένη στον αρχιτεκτονικό τύπο του απλού εγγεγραμμένου, σταυροειδούς με τρούλλο. Μεταγενέστερα προστέθηκε δυτικά ευρύς καμαροσκέπαστος, εγκάρσιος νάρθηκας. Λείψανα τόξου στα δυτικά της βόρειας όψης δείχνουν ότι αρχικά υπήρχε στην ίδια θέση θολοσκέπαστος νάρθηκας. Ο μεταγενέστερος νάρθηκας μπορεί να χρονολογηθεί στους δύο τελευταίους αιώνες […]
Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου στον Όρμο
Ο Ναός του Αγίου Νικολάου βρίσκεται, στο μικρό όρμο όπου προσάραζαν τα πλοία κατά την βυζαντινή και ενετική περίοδο. Πρόκειται για έναν πανάρχαιο Ναό με τρούλο, έναν από τους ελάχιστους της Πρωτοβυζαντινής Περιόδου που σώζονται στην Κρήτη, με εντυπωσιακή αψίδα στο ιερό. Χτίστηκε πριν την αραβική κτήση γι’ αυτό και οι αρχικές τοιχογραφίες του 8ου-9ου […]
Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Βραχασώτη
Αν και η παλαιότερη αναφορά στη μονή ανάγεται το 1549, επί ηγουμενείας Ιωακείμ Κοντοϊωάννη, η χρονολόγηση του τοιχογραφημένου βόρειου κλίτους του καθολικού στον 14ο αι., τοποθετούν την πρώτη χρήση του χώρου σε παλαιότερη περίοδο. Πράγματι η περίοδος ακμής της μονής, όπως διαπιστώνεται από τα σωζόμενα κτίσματα, υπήρξε ο 16ος αι. Το 1558, επί ηγουμενείας Ιωακείμ, […]
Ιερός Ναός Αγίων Δέκα και Τάφοι Αγίων Δέκα (οικισμός Άγιοι Δέκα)
Στο κέντρο του οικισμού των Αγίων Δέκα βρίσκεται μεγάλη τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα και δύο τρουλλαία προσκτίσματα στα ανατολικά, αφιερωμένη στους ομώνυμους αγίους. Ο ναός που φέρει περισσότερες οικοδομικές φάσεις, ανεγέρθηκε μέσα στο ρωμαϊκό αμφιθέατρο της αρχαίας Γόρτυνας στο οποίο μαρτύρησαν οι άγιοι το 250 μ.Χ. επί αυτοκράτορα Δεκίου. Η ίδρυσή του, πιθανόν πάνω στα […]
Ιερά Μονή Βροντησίου
Η μονή του Αγίου Αντωνίου στο Βροντήσι βρίσκεται στις νότιες υπώρειες της οροσειράς του Ψηλορείτη, σε απόσταση περίπου δύο χλμ. από τον οικισμό Ζαρός. Αν και οι πρώτες γραπτές μαρτυρίες για την μονή ανάγονται στον πρώιμο 15ο αι., πολύ πιθανόν η ίδρυσή της έγινε αρκετά παλαιότερα. Ο ύστερος 16ος και ο 17ος αι. φαίνεται ότι […]
Ιερά Μητρόπολη Γορτύνης και Αρκαδίας
Η Μητρόπολη Γορτύνης και Αρκαδίας με έδρα τις Μοίρες καταλαμβάνει το ΝΔ τμήμα του νομού Ηρακλείου. Η επικράτειά της συμπίπτει κατά μεγάλο μέρος με την αντίστοιχη της αρχαίας μητρόπολης Γορτύνης με έδρα την ομώνυμη πόλη που από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια υπήρξε το πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο της Κρήτης, αφού εκτός από έδρα της Μητροπόλεως […]
Ιερά Μονή Αγκαράθου
Η Μονή Αγκαράθου, ένα από τα παλιότερα μοναστήρια της Κρήτης ( ιδρύθηκε στα χρόνια της Β’ Βυζαντινής περιόδου), είναι αφιερωμένη στην Παναγία. Στα μέσα του 16ου αι. άρχισε να οχυρώνεται και να αποκτά φρουριακή μορφή. Κατά την Ενετοκρατία υπήρξε φυτώριο παιδείας σπουδαίων εκκλησιαστικών ανδρών. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, τίποτα δε θύμιζε το παλιό κέντρο παιδείας […]
Ιερά Μονή Κρουσταλλένιας
Η ίδρυση της μονής Kρουσταλλένιας, στην ανατολική πλευρά του Οροπεδίου Λασιθίου, ανάγεται στην ύστερη βενετική περίοδο, αν και η πρώιμη ιστορία της παραμένει άγνωστη. Κατά την οθωμανική περίοδο αποτέλεσε σημαντικό θρησκευτικό και λατρευτικό κέντρο της περιοχής, ενώ διατηρούσε δημοτικό σχολείο έως τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αι. Παρά το γεγονός ότι καταστράφηκε δύο φορές από […]
Ιερά Μητρόπολη Πέτρας και Χερρονήσου
Η Μητρόπολη Πέτρας και Χερρονήσου με έδρα την ιστορική πρωτεύουσα του νομού Λασιθίου, τη Νεάπολη, καταλαμβάνει το ΒΔ τμήμα του νομού Λασιθίου και το ΒΑ τμήμα του νομού Ηρακλείου. Δημιουργήθηκε από την πρόσφατη συνένωση της κατηργημένης από το 1900 Επισκοπής Χερρονήσου και της Μητροπόλεως Πέτρας, πλην της επαρχίας Βιάννου. Η Επισκοπή Πέτρας, αποτελούμενη από τις […]
