Αναζήτηση μνημείων

H Μονή Τιμίου Σταυρού Βωσάκου είναι χτισμένη ανάμεσα στις κορυφές Κουτσοτρούλης, Σοφιανή και Κουφωτός του όρους Κουλούκωνα. Το κτηριακό συγκρότημα αποτελείται από κτίσματα διαφόρων εποχών και διαμορφώνεται σε τρία επίπεδα.

Το καθολικό είναι μικρό και μονόχωρο και χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στη θέση ενός τοιχογραφημένου ναού του 14ου-15ου αι. Το 1669 κατασκευάστηκε ο πυλώνας της και το 1673 η εντυπωσιακή κρήνη που βρίσκεται δυτικά του καθολικού.

Στην επανάσταση του 1821 η Μονή πυρπολήθηκε από τους Τούρκους και καταστράφηκαν τόσο το καθολικό, όσο και τα υπόλοιπα κτίρια, η βιβλιοθήκη και το αρχείο και εκτελέστηκαν οι 18 από τους 20 μοναχούς της. Επέζησε μόνο ο ηγούμενος Μελχισεδέκ κι άλλος ένας μοναχός οι οποίοι επέστρεψαν και προσπάθησαν να τον ανοικοδομήσουν. Σημαντική ήταν η συμβολή της Μονής και στην επανάσταση του 1866-1869. Περιέθαλψε γυναικόπαιδα και είχε φιλανθρωπική δράση.

Το 1935 η μονή Βωσάκου χαρακτηρίστηκε διατηρητέα, αλλά δύο δεκαετίες αργότερα άρχισε η ερήμωση της. Μετά το 1998 αποκαταστάθηκε και επαναλειτούργησε.